Bedreigde schepping
Zachtjes breekt het zeewater op het strand en spoelt om de wortels van afgestorven palmen. “Jullie kunnen hier beginnen de mangrovestekjes te planten”, roept Ursula Rakova naar enkele jongeren. De ‘mangroven rangers’ gaan meteen aan het werk om gaten in het zand te maken en de stekjes in de grond te planten.

Ursula Rakova is woordvoerster van de Carteret Eilanden, die ook ‘Tulun’ worden genoemd, wat zoveel betekent als ‘de mensen van de grote zee’. 2700 inwoners wonen op de atol die 86 kilometer ten noordoosten van het eiland Bougainville ligt en tot Papoea-Nieuw-Guinea behoort. De eilanden liggen slechts 1,2 meter boven de zeespiegel en zijn volgens alle wetenschappelijke prognoses gedoemd ten onder te gaan.

Erosie van de kust | Foto's: H. Schwarzbach

“Maar nog voordat de zee ze overspoelt, zullen wij niets meer te eten hebben”, vertelt Rakova. Het zoute water vernietigt nu al planten zoals taro, broodboomvruchten en bananen.” Om het binnendringen van het zoute water te vertragen en de mensen zo lang mogelijk hun thuisland te behouden, planten de jongeren mangroven die het land stabiliseren.

“De klimaatverandering is een door mensen veroorzaakte catastrofe waaraan wij eilandbewoners geen schuld hebben”Ursula Rakova

Eerste klimaatvluchtelingen
De bewoners van de Carteret Eilanden gelden als de eerste klimaatvluchtelingen wereldwijd. “Meer dan 20 mediateams kwamen naar de atol en berichtten over ons. Maar onze hoop op technische en financiële hulp om de eilanden te redden werd niet vervuld”, vertelt Rakova met bitterheid in haar stem.

Maar desondanks geeft ze niet op. Rakova heeft workshops georganiseerd om de jongeren op te leiden tot ‘mangroven rangers’. Ook om hen bewust te maken van de bescherming van hun thuisland. Tegenwoordig wordt geen enkele mangroveboom op de Carterets nog gekapt. Iedereen weet dat de mangroven het verzinken van de eilanden niet tegen kunnen houden. Maar ze kunnen de eilandgemeenschap tijd geven om de verhuizing te organiseren.

Jongeren planten mangrovestekjes | Foto: H. Schwarzbach

Hulp van de katholieke kerk
De katholieke kerk op het eiland Bougainville heeft de inwoners van de Carteret Eilanden land geschonken. Tegenwoordig zijn reeds tien families, 100 personen, verhuisd. Ze verbouwen kokos- en cacaoplanten en andere nuttige gewassen. Met delen van de oogst ondersteunen ze de bewoners van de Carterets, die zelf niet meer voldoende voor zichzelf kunnen verbouwen.

Tulele Peisa
Om de gedwongen verhuizingen in goede banen te leiden heeft Ursula Rakova een organisatie opgericht:‘Tulele Peisa’, wat zoveel betekent als ‘wij zeilen alleen op de golven’.